Genetiische processen in het ontstaan van precursor B-ALL

Functioneel onderzoek naar genetische processen die een rol spelen in het ontstaan van precursor B-ALL bij kinderen

Samenvatting afgerond onderzoek
Om een beter beeld te krijgen van de oorzaak van kinderleukemie is er in dit onderzoek gekeken naar veranderingen in het DNA van leukemiecellen. Er is aangetoond dat ongeveer 10% van alle patiënten met voorloper B-cel leukemie (voorloper B-ALL) afwijkingen hebben in het BTG1 gen waardoor het inactief wordt. Deze frequentie is veel hoger in de groep van patiënten met een bepaalde DNA afwijking waarbij  2 genen  aan elkaar geplakt zitten (het ETV6-RUNX1 fusiegen) die bij 25% van de patiënten voorkomt.

In deze studie is gekeken wat het effect is van verlies van het BTG1 gen. Verlies van BTG1 bleek de ontwikkeling van normale B cellen (de gezonde tegenhangers van B-ALL cellen) te verstoren. Verder werd er gevonden dat de combinatie van BTG1 verlies met het ETV6-RUNX1 fusiegen zorgde voor verhoogde aanmaak van het eiwit BCL6. BCL6 is een bekend kankereiwit  en uitschakeling van BCL6 in leukemie cellijnen met een ETV6-RUNX1 fusiegen leidde tot celdood. Verder is er aangetoond dat patiënten met gecombineerde afwijkingen in de genen BTG1 en IKZF1 een slechtere prognose hebben dan patiënten met alleen een afwijking in IKZF1.

Dit is in overeenstemming met sterkere resistentie tegen chemotherapiebehandeling in cellen die zowel BTG1 als IKZF1 functie missen. Deze resultaten maken het mogelijk in de toekomst meer specifieke therapievormen te ontwikkelen voor dit type kinderleukemie, met minder bijwerkingen. Verder kunnen hoog-risico patiënten beter en sneller herkend worden bij diagnose, waardoor de patiënten hopelijk ook een effectievere behandeling geboden kan worden.

Onderzoeksnummer: 77 
Centrum: Amalia Kinderziekenhuis – Radboudumc Nijmegen
Startjaar: 2011 
Looptijd: 4 jaar
Totale kosten/bijdrage KiKa: € 846.720